Wydawca treści Wydawca treści

Grzyby

Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.

Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?

Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy  znaleziony  grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.

Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.

W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.

Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?

Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu:  na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.

Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a  mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.

Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?

To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale  stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.

Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z  muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.

Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?

Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak  są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.

Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.


Polecane artykuły Polecane artykuły

Powrót

Nasze Lasy

Nasze Lasy

Nadleśnictwo Ustrzyki Dolne zajmuje powierzchnię ponad 24 tys. ha. Podzielone jest na dwa obręby leśne - Brzegi i Stefkowa, w skład których wchodzi 18 leśnictw i jeden ośrodek hodowli zwierzyny (OHZ).

Przynależność do krainy, dzielnicy przyrodniczo-leśnej i mezoregionów
Obszar nadleśnictwa Ustrzyki Dolne, według rejonizacji przyrodniczo-leśnej, położony jest w:
    1. Krainie Karpackiej (VIII),
    2. Dzielnicy Pogórza Środkowobeskidzkiego (VIII.2),
    3. Mezoregionie Pogórza Przemyskiego (VIII.2.d),
    4. Dzielnicy Bieszczadów (VIII.3),
    5. Mezoregionie Bieszczadów (VIII.3.a).


Według podziału Polski na jednostki fizyczno–geograficzne (J. Kondracki 2002), omawiany teren leży w:
    1. Obszarze: Europy Zachodniej,
    2. Podobszarze: Karpat, Podkarpacia i Niziny Panońskiej(5),
    3. Prowincji: Karpat Wschodnich (52),
    4. Podprowincji: Beskidów Wschodnich (522),
    5. Makroregionie: Beskidów Lesistych (522.1),
        a. Mezoregionie: Gór Sanocko-Turczańskich (522.11),
        b. Mezoregionie: Bieszczadów Zachodnich (522.12).


Położenie geograficzne i wysokościowe
Obszar terytorialnego zasięgu działania nadleśnictwa leży między 24o23' a 24o43' długości geograficznej wschodniej oraz między 49o18' a 49o36' szerokości geograficznej północnej. Wysokość nad poziom morza zawiera się w granicach od 320 do 910 m.

Rzeźba terenu
Obszar nadleśnictwa jest urozmaicony, obejmując szereg pasm górskich przebiegających z reguły w kierunku NW - SE. Lasy leżą w silnie urzeźbionym terenie, zajmując przeważnie najwyższe wzniesienia, a w terenach niższych najbardziej strome stoki. Wszystkie kompleksy leśne poprzecinane są licznymi potokami i jarami o różnym stopniu nachylenia i różnej wystawie. Najwyższe wzniesienia n.p.m. omawianego terenu to: Jaworniki – 910 m; Żuków – 876 m; Kamienna Laworta – 769 m; Halicz – 762 m; Jawor – 742 m; Jasień – 734 m; Wielki Król – 726 m; Brancowa – 685 m; Stożek – 683 m; Truszowskie – 675 m; Kiczera – 632 m; Magura – 630 m; Przysłup – 549 m.

Warunki klimatyczne
Teren Nadleśnictwa Ustrzyki Dolne (wg Romera 1949) leży w strefie klimatów górskich i podgórskich - typ klimatu górskiego, w tym w dwóch podtypach:
– podtypie górskim,
– podtypie kotlin śródgórskich.
Klimat omawianego obszaru charakteryzuje się bogatymi opadami, zmienną temperaturą powietrza w zależności od wysokości n.p.m., krótkim okresem wegetacji, długim okresem występowania przymrozków oraz występowaniem silnych wiatrów. Przeważają wiatry zachodnie, południowe i południowo-wschodnie. Średnie sumaryczne opady roczne wynoszą ok. 800 mm. Najwięcej opadów notuje się w okresie wegetacji, w miesiącach letnich. Średnia temperatura powietrza spada o około 0,5 °C na każde 100 metrów wzniesienia. Średnia roczna temperatura wynosi 8°C. Średnia temperatura okresu wegetacyjnego wynosi 15°C. Okres wegetacyjny trwa 5 do 6 miesięcy. Przymrozki późne występują do końca maja, a wczesne od połowy września. Pokrywa śnieżna zalega od października do kwietnia, jej grubość dochodzi często do 1 metra, a miejscami do 2 metrów.

Warunki wodne
Nadleśnictwo Ustrzyki Dolne leży w zlewniach dwóch mórz:
– Morza Czarnego (cała zlewnia rzeki Strwiąż),
– Morza Bałtyckiego (cała zlewnia rzeki San).
W zlewni Morza Czarnego leży większość lasów obrębu Brzegi Dolne oraz północno-wschodnia część lasów obrębu Stefkowa (oddz.: 1-5; 15-17;24; 107-112; 139; 140). W zlewni Morza Bałtyckiego leżą lasy położone na południowych stokach pasma Żuków oraz w kompleksach Stożki i Daszówka (leśnictwo Łobozew i Teleśnica) obrębu Brzegi Dolne oraz większa część lasów obrębu Stefkowa (poza wymienionymi wyżej oddziałami).

Warunki glebowe
Dominują gleby brunatne wyługowane (69,79%), rzadziej występują gleby brunatne właściwe (16,56%) i brunatne kwaśne (12,74%). Następnymi pod względem zajmowanej powierzchni typami gleb są mady i gleby rdzawe. Pozostałe typy gleb: rankery, gruntowoglejowe, opadowoglejowe, torfowe mają niewielki udział. Gleby brunatne występują na stokach o ułatwionym odpływie wód powierzchniowych, płowe - głównie na płaszczyznach zrównań wierzchowinowych, zaś mady i gleby mułowe i glejowe - w dolinach rzek i potoków. Na wymienionych glebach wytworzyły się bardzo żyzne siedliska leśne.